ROZSTĘP MIĘŚNI PROSTYCH BRZUCHA (RMPB)
W ostatnich latach RMPB ogromny problem, który dotyczy wielu kobiet w ciąży i po porodzie.
W krajach przodujących w opiece okołoporodowej, poprzez odpowiednią opiekę fizjoterapeutyczną i medyczną rozejście mięśni prostych występuje znacznie rzadziej.
Co to jest rozstęp mięśni brzucha?
Rozstęp mięśni prostych brzucha to rozciągnięcie mięśni w obrębię kresy białej(włóknistego pasma tkanek biegnącego od końca mostka do spojenia łonowego przez środek brzucha) – często mylone z przepukliną, która jest przerwaniem tkanki w obrębie kresy. Pod wpływem wielu czynników, miedzy innymi powiększający się obwód brzucha może dojść do poszerzenia kresy białej, która często samoistnie nie wraca po porodzie do stanu z przed ciąży. Po porodzie każda kobieta powinna zwrócić uwagę na stan brzucha . Jeśli coś Cię niepokoi, wskazana jest konsultacja z położną lub fizjoterapeutą.
Jak rozpoznać rozstęp mięśni brzucha?
• brzuch wystaje, przypominając brzuch ciążowy (nie zmniejsza się po porodzie),
• podczas wykonywania ” brzuszków” brzuch uwypukla się,
• w czasie badania palpacyjnego układając palce w linii pępka wydaje Ci się, że masz „dziurę” w brzuchu,
• odczuwasz częste, intensywne (wcześniej nie występujące) bóle dolnego odcinka kręgosłupa.
Rozstęp mięśni prostych brzucha można rozpoznać wykonując prosty test. Połóż się na plecach, kończyny dolne powinny być zgięte w stawach biodrowych i kolanowych. Następnie unieś odcinek szyjny i łopatki układając palce dłoni w linii pępka (od końca mostka do spojenia łonowego). Jeśli wyczujesz przerwę między mięśniami powinnaś jak najszybciej zgłosić się do wykwalifikowanego fizjoterapeuty , aby dokładnie zbadał brzuch i rozpocząć terapię. Rozejście mięśni prostych brzucha może być widoczne już w czasie ciąży. Wtedy najlepiej zapytać fizjoterapeutę o ocenę ciążowego brzuszka.
KIEDY MOŻNA SPRAWDZIĆ ROZSTĘP?
Rozejście można sprawdzić jeszcze w ciąży. Wtedy najlepiej wykonać to u fizjoterapeuty, położnej czy lekarza ponieważ nie jest to takie proste. Badanie po porodzie jest łatwiejsze. Pomocny może być dla Ciebie poniższy instruktaż:
PRZYCZYNY I SKUTKI
Istnieje wiele opinii na temat przyczyn rozejścia mięśni. Czynniki predysponujące to ułożenie dziecka, mocno uwypuklony brzuch, liczne porody, ciąża mnoga, otyłość, wieku powyżej 35 roku życia, napięcie mięśni brzucha podczas ćwiczeń, wstawania, wysoka waga dziecka, zbyt słaby i zbyt mocny brzuch
Z moich obserwacji rozejście mięśni prostych jest bardzo indywidualne i wiele z powyższych podawanych przez literaturę przyczyn nie sprawdza się. Czasami kobiety w początkowej ciąży nie mając dużego brzuszka – mają rozejście, bywają też sytuację odwrotne, kiedy brzuch jest ogromny jednak rozejścia brak. Rozejście mięśni prostych to naturalna konsekwencja ciąży, niestety nadal niedostatecznie poznana.
Samo rozejście mięśni nie boli. Funkcja rozciągniętych mięśni brzucha zostaje upośledzona. W wyniku nadmiernego rozciągnięcia kresy białej może dojść do przepukliny. Chcąc temu zapobiec zaleca się podjęcie wczesnej terapii.
Najlepsze efekty widoczne są w czasie połogu, jednak do 6 miesięcy po porodzie efekty także są bardzo dobre. Ponadto warto wzmacniać mięśnie głębokie: m. poprzeczny i m. dna miednicy co wpłynie pozytywnie na ostateczny efekt terapii. Przy bardzo dużych przepuklinach konieczna jest operacja chirurgiczna. Bardzo ważne jest prawidłowe wstawanie z łóżka „przez bok”. Kobieta powinna unikać wszelkich ćwiczeń i czynności które powodują zwiększenie ciśnienia śródbrzusznego jak ćwiczenia typu „brzuszki”, podnoszenie ciężkich rzeczy, nagłe podnoszenie się z pozycji leżącej.
Terapia rozejścia – na czym polega?
Terapia obejmuje przede wszystkim naukę, oraz dobór indywidualnych ćwiczeń. Terapię manualną w obrębie jamy brzusznej zawierającą miedzy innymi techniki powięziowe. Terapia reguluje ciśnienia w obrębie klatki piersiowej i miednicy. Zakończeniem spotkania jest zazwyczaj aplikacja plastrami taping w celu podtrzymania efektu terapii. W celu uzyskania jak najlepszych efektów należy zwrócić uwagę na prawidłową postawę mamy w ciągu dnia, wstawania, karmienia i zmianę codziennych nawyków.
Po terapii bardzo ważna jest praca indywidualna w domu lub regularna praca w gabinecie z fizjoterapeutą.
Terapia jest kompleksowa obejmuje o wiele więcej niż tylko leczenie rozejścia mięśni brzucha. Ważne jest również pracowanie blizny po cesarskim cięciu, zmniejszenie obwodu brzucha, poprawa postawy ciała, terapia mięśni dna miednicy.
Kiedy zgłosić się na terapię?
Pierwsza wizyta z terapeutą zalecana jest jeszcze w połogu, jednak terapia u kobiet po dłuższym okresie po porodzie nawet kilku letnim, również przynosi zadowalające efekty. Każdy przypadek jest traktowany indywidualnie, dlatego często nie można podać jednoznacznej odpowiedzi.